این اواخر یک پرسشنامه به دستم رسید که مثل خیلی از پرسشنامه های دیگه از مقیاس لیکرت برای طراحی سوالاتش استفاده کرده بود. محقق مربوطه می خواست با استفاده از این اطلاعات میانگین و انحراف معیار و برای هر سوال استخراج بکنه. اگر یکم دستتون تو کار باشه انجام این کار به صورت کاملاً طبیعی تو طرح های تحقیقاتی رخ می ده. خود منم چندین بار این کار و کردم.

اما این بار یکم به فکر فرو رفتم که آیا انجام این کار صحیح. چونن مقیاس لیکرت و بر اساس منابعی که دیدم با استفاده از آزمون های ناپارامتری تحلیل می کنن، بنابراین مقادیر استخراجی از مقیاس لیکرت قاعدتاً نباید مقادیر عددی باشه، بلکه لیکرت مقیاسی به صورت طبقه ای تعریف کرده که بر اساس تعاریف موجود نمی توان مقادیر تخصیص داده شده به طبقات و جمع و تفریق کرد در نتیجه میانگین و واریانس گرفتن از این مقیاس کار اشتباهی است.

اما خوشبختانه یک نکته وجود داره که من و نجات داد و اون این که اگر تعداد سوالاتی که در یک پرسشنامه از مقیاس لیکرت استفاده کرده اند بیشتر از 5 عدد باشد و یا تعداد گزینه های هر سوال بر اساس مقیاس لیکرت بیشتر از 5 عدد باشه، اون وقت می توان با کمی تقریب مقیاس لیکرت و از طبقه ای به فاصله ای تبدیل کرد و در نهایت از چهار عمل اصلی برای اعداد اختصاص یافته به گزینه ها استفاده نمود.

این و از خودم نگفتم ها از اینجا بود که گفتم:

http://en.wikipedia.org/wiki/Likert_scale